پیشینه حجاب و ارزیابی زوایای اجتماعی و مذهبی حجاب و پوشش در جامعه ایران

پیشینه حجاب و ارزیابی زوایای اجتماعی و مذهبی حجاب و پوشش در جامعه ایران

پایان نامه حجاب و پوشش
پایان نامه حجاب و پوشش در جامعه ایران
ابعاد تاریخی پوشش و حجاب در ایران
ابعاد مذهبی پوشش و حجاب در ایران
ابعاد اجتماعی پوشش و حجاب در ایران
بررسی ابعاد شرعی حجاب
حجاب از منظر دین اسلام

رفتن به سایت اصلی

دانلود پایان نامه کارشناسی ارشد رشته معارف اسلامی

پیشینه حجاب و ارزیابی زوایای اجتماعی و مذهبی حجاب و پوشش در جامعه ایران

 

 

*قابل استفاده برای گروه علوم اجتماعی

 

 

مقدمه:

 مقولة پوشش و لباس از جملة مسائلی است كه همواره انسان در زندگی با آن در ارتباط بوده و بعنوان یك نیاز ضروری و جزء جدائی ناپذیر حیات خود، به آن نگریسته است. این تعلق و نیاز به پوشش و استتار بدن، در طول تاریخ بشری و درمیان ملل و اقوام مختلف وجود داشته و امری كاملاً مشهود و بی نیاز از تعریف است.درواقع،از آنجایی که مطالعه پوشاک به یک علم مکمل محدود نمی شود، جـدا نمـودن آن از زمینه تاریخی اش عاقلانه نخواهد بودگرچه لباس به نیازهای کلی انسانها مربوط میشود،ویژگیهای مختص هر دوره را نیز ارائه می دهد،همچنین بی شک دربه دست آوردن خط مشی اصلی زندگی روز مره مردم هر دوره کمک کننده خواهدبود،بهره برداری اززندگی پیشینیان برای درک بهترموقعیت کنونی،مارا یاری می کند.

 

تمام کسانی که زندگی بشر و تحولات آن را مورد ارزیابی قرار داده اند، تصدیق نموده اند که از آغاز پیدایش انسان هر یک از زن و مرد کوشیده است تا پوشش مناسب خود را تهیه کند.

شکل گیری پوشش در میان اقوام مختلف دارای خاستگاهی مشترک بوده، اما در گذر زمان تحت تاثیر عوامل گوناگون، هریک از اقوام نوعی خاص از پوشش را برگزیده اند که در واقع نماد تجربه تاریخی و فرهنگی آنان به شمار می آید. پوشاک نیز همانند سایر پدیده های زندگی از بدو پیدایش در طول تاریخ سیر تکاملی خود را طی کرده و از صورت ابتدایی خود بیرون آمده است. 

شرایط جغرافیایی و محیطی و آب و هوا، نحوه زندگی و اسكان و اوضاع اجتماعی ، جنگ ها و اوضاع سیاسی و نوع حكومت،شرایط و اوضاع اقتصادی و پیشرفت های تكنولوژی، اعتقادات مذهبی و آداب و رسوم، نظام طبقاتی حاكم بر جامعه ، روابط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، بر فرم لباس ها درجوامع مختلف موثر بوده اند. 

 

در رابطه باحجاب وپوشش درمیان اقوام باستانی به ذکر نوع پوشش وظاهر اشخاص در دوقوم باستانی یونان وروم می پردازیم:

در دوران «می سن ین»  همزمان با تمدن مصر،زنان،پیراهن دوخته شده چسبان،از پارچه ای که کیفیت آن مشخص نیست به رنگهای درخشان می پو شیدند.همراه با آن، یک دامن کمر چین دار که دارای چندین ردیف چین افقی بود و تا مچ می رسید،بر تن می کردند.با این دامن کتی کوتاه پوشیده می شد.جلو بالا تنه تا کمر کاملاً باز بود،به طوری که سینه عریان می ماند.

دایره المعارف لاروس درباره پوشش زنان یونان باستان می گوید: زنان یونانی در دوره های گذشته، صورت و اندامشان را تا روی پا می پوشاندند. این پوشش كه شفاف و بسیار زیبا  بود، درجزایر كورس و امرجوس ودیگر جزایر ساخته می شد. زنان فنیقی نیز دارای پوششی قرمز بودند. سخن درباره حجاب ، در لابلای كلمات قدیمی ترین مولفین یونانی نیزبه چشم می خورد، حتی « بنیلوب » (همسر پادشاه « عولیس»  فرمانروای ایتاك) نیز با حجاب بوده است . زنان شهر « ثیب » دارای حجاب خاصی بوده اند، بدین صورت كه حتی صورتشان رانیزبا پارچه می پوشاندند. این پارچه دارای دو منفذ بود كه جلوی چشمان قرار می گرفت تا بتوانند ببینند. 

 

در«اسپارته» دختران تا موقع ازدواج آزاد بودند، ولی بعد از ازدواج خود راازچشم مردان می پوشاندند. نقش هایی كه برجای مانده ، حكایت می كند كه زنان سررا می پوشانده، ولی صورت هایشان بازبوده است ، ووقتی به بازارمی رفتند ، برآنان واجب بوده است كه صورت هایشان را بپوشانند ، خواه باكره و خواه دارای همسر باشند. حجاب در بین زنان سیبری وساكنان آسیای صغیر وزنان شهرماد ( وفارس وعرب) نیزوجود داشته است. زنان رومانی ازحجاب شدیدتری برخوردار بوده اند، به طوری كه وقتی ازخانه خارج می شدند، با چادری بلندتمام بدن را تا روی پاها می پوشاندند وچیزی ازبرآمدگی های بدن مشخص نمی شد. 

یكی از تاریخ نویسان غربی نیزشواهد زیادی دال بروجود حجاب دربین زنان یونان وروم باستان آورده است. او درباره « الهه عفت » كه یكی ازخدایان یونان باستان است، می گوید : « آرتمیس » ، الهه عفت است و عالی ترین نمونه ( والگو برای) دختران جوان به شمار می آید. دارای بدنی نیرومند و ورزیده وچابك وبه زیور عفت وتقوا آراسته است. 

این مورخ درجای دیگر می گوید: « زنان فقط درصورتی می توانند خویشان ودوستان خود راملاقات كنند ودرجشن های مذهبی و تماشاخانه ها حضور یابند كه كاملا درحجاب باشند.  

 

 

 

 

کلمات کلیدی:

تاریخچه حجاب

حجاب در جامعه ایران امروز

ابعاد اجتماعی ومذهبی حجاب

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

بررسی ابعاد تاریخی، اجتماعی ومذهبی پوشش وظاهر اشخاص باتاکید برجامعه ایران امروز

 

فصل اول:پیشینه حجاب درمیان اقوام باستان تاکنون  وحجاب در جامعه ایران امروز

مبحث اول:تاریخچه حجاب

گفتار اول:حجاب در اقوام باستان

گفتار دوم:حجاب در میان ادیان الهی

بند اول:پـوشش وحجـاب در آییـن زرتشت

بند دوم:پـوشش و حجـاب در آییـن یهـود

بند سوم:پـوشش و حجـاب در آییـن مسیحیـت

گفتار سوم:حجاب وپوشش زن در ایران باستان

بند اول:فـرهنـگ و لبـاس ایـران  باستـان در گـذر تاریـخ

بنددوم:پـوشش زن در ایـران  باستـان

مبحث دوم:حجاب در جامعه ایران امروز وتاثیر برخوردبا فرهنگ بیگانه

گفتار اول:پدیده تجدد وبرخورد فرهنگ سنتی ایران با مفاهیم برگرفته از فرهنگ غرب

بند اول:زن در دوره صفـوی

بنددوم:پـوشش زنـان در دوره شاه عبـاس اول

بندسوم:حجـاب در دوره قاجـار

بندچهارم:دوره معاصر

گفتار دوم:تاثیر انقلاب اسلامی وعوامل پیدایش بی حجابی وبد حجابی در ایران امروز

 بند اول: عوامل روانی  

بنددوم:عوامل فرهنگی

 بند سوم:عوامل اجتماعی

بندچهارم: عوامل سیاسی

 

فصل دوم:حجاب از منظر دین اسلام وبررسی ابعاد شرعی حجاب

مبحث اول:مقام وحرمت دختران وزنان ازدیدگاه اسلام وبررسی فلسفه حجاب

گفتار اول:نگاه اسلام به زن وشان او در اجتماع

گفتار دوم:فلسفه حجاب وپوشش در اسلام وایرادات وارده به آن

بنداول:مفهـوم لغـوی حجـاب

بند دوم:فلسفه حجاب

مبحث دوم:حکم حجاب و خودآرایی در اسلام وحدود آنها

گفتار اول:حکم پوشش در اسلام وسیره بزرگان دین

بند اول:حجـاب در قـرآن

بند دوم:دیـدگـاه  مفسـران

بند سوم:دلایـل روایـی

 بند چهارم:حجـاب از دیـدگـاه عقـل

بند پنجم:حجیّـت سیـره

بندششم:معافیت های پوششی در زنان

گفتار دوم:زیبا شناختی  پوشش  وحدود خودآرایی از منظر اسلام

بند اول:اهمیـت رنـگ پـوشش در اسلام

بند دوم:حدود خود آرایی در سلام

 

فصل سوم:بررسی حجاب در حوزه اخلاق اجتماعی

مبحث اول:بررسی آثار اجتماعی حجاب اسلامی

گفتار اول: جامعه شناختی بی حجابی

گفتار دوم:آثار مثبت اجتماعی رعایت حجاب وعفاف

بنداول:کاهش چشمگیر جرایم و جنایات جنسی و جرایم مرتبط با امور جنسی

بند دوم:کاهش انحرافات جنسی

بندسوم:استحکام بنیان خانواده وکاهش آمارطلاق

بند چهارم:افزایش امنیت عمومی و سلامت اخلاقی

بند پنجم: فراهم شدن بسترهای رشد وپیشرفت در عرصه های گوناگون

گفتار سوم: آثار منفی اجتماعی عدم رعایت حجاب وعفاف

بند اول: افزایش جرایم وجنایات جنسی  وجرایم مرتبط با امورجنسی ودرنتیجه کاهش آمارازدواج

بند دوم:سست شدن بنیان خانواده و افزایش آمار طلاق

بند سوم:کاهش امنیت  و آرامش عمومی وسلامت اخلاقی به دلیل شیوع فساد و فحشاء.

بندچهارم:افزایش آمار فرزندان نامشروع

مبحث دوم:بدحجابی درحوزه اخلاق اجتماعی

گفتار اول:بد حجابی؛ مرز میان انحراف ،جرم وگناه

گفتار دوم:بدحجابی:پدیده یامعضل اجتماعی

منابع